Tezli Yüksek Lisans Programları Lisansüstü Eğitimi

Bir lisans eğitiminin tamamlanması sonrasında bu eğitim için kariyer elde edilmesi ve akademik kariyerin sürdürülmesi açısından da yüksek lisans eğitimlerine katılmak gerekmektedir.

Lisansüstü; bütçe, imkanlar, kariyer hedefleri, eğitim amacı ve gelecek vadedeki planlara bağlı olarak iki farklı yöntem ile seçilebilir. İlk yöntem sadece mesleki alanda uzmanlaşmak ve daha yüksek bir CV elde etmek için seçilen tezsiz lisansüstü programı olarak bilinmektedir.Akademik kariyer yolunda ilerlemek için seçilen yöntem ise tezli yüksek lisans yöntemidir.

Tezli Yüksek Lisans Programı Nedir?

Tezli lisansüstü eğitimleri, üniversiteler bünyesinde doktora programlarına ve profesörlüğe kadar ilerlemek isteyen öğrenciler için değişen enstitülerde değişen branşlar ile uyumlu bir şekilde sunulan programlardır.Bu programlar üniversitelerde öğrencilerin birçok farklı koşulu yerine getirmesi sayesinde açılan ve eğitim hakkı verilen programlar arasında bulunur. 

Tezli lisansüstü programların temel amacı, eğitime katılmış öğrencinin akademik kariyer elde etme yolunda güvenilir şekilde ilerlemesinin sağlanmasıdır.Yani bu program, öğrencinin lisans eğitimi sırasında elde ettiği bilgiyi bilimsel araştırmalar gerçekleştirmek için kullanmasını ve bilimsel sonuçlar elde etmesini amaçlar.Bu amaç doğrultusunda öğrenciye enstitü bünyesinde bulunan laboratuvar imkanlarını, arşiv imkanlarını, teknolojik imkanları ve bilimsel imkanları sunarak, her türlü çalışmayı yapabilmesine yardımcı olur.

Bir öğrenci tezli lisansüstü programını tamamladığında, doktora ve profesyonel bilim adamı olma yolunda etkin bir yol kat eder.Ayrıca bilim dünyasında nitelikli eğitmen kapasitesini doldurabilmek için akademisyen eksiklerini tamamlayacak şekilde eğitim personelleri yetiştirilmesi sağlanır.Yani kişi lisans eğitimini bilimsel yönde ilerletmek ve akademik kariyer ile bilim adamı ve bir yandan da eğitmen olma kapasitesine ulaşmak istiyorsa, tezli lisans programını seçebilir.

Tezli Yüksek Lisans Programı Nasıl Kazanılır?

Herhangi bir branş mezunu olarak istediğiniz farklı bir üniversitede yer alan imkanları değerlendirerek, tezli lisansüstü programı gerçekleştirmek istiyorsanız, öncelikle standart koşulları ve sonrasında üniversiteler tarafından talep edilen koşulları yerine getirmeniz gerekir.Bu açıdan standart olarak öncelikle geçerli ortalama ile lisans eğitimini tamamlamanız ve eğitimin son döneminde ya da sonrasında ALES olarak adlandırılan Akademik Lisansüstü Eğitim Sınavı aşamasından branşınıza göre minimum 55 puan almış olmanız gerekir.Ayrıca birçok üniversite tarafından talep edilmesi mümkün olmakla birlikte adayların YDS olarak adlandırılan Yabancı Dil Sınavı çerçevesinde de geçerli bir puan almış olması gerekir.

Üniversiteler tarafından tezli lisansüstü programları için başvurular her yıl içerisinde güz dönemi ve bahar dönemi için farklı tarihlerde ilan edilir.Bu nedenle başvuru gerçekleştirmek istediğiniz üniversitenin açacağı kontenjanları değerlendirmek ve sınavlarına katılmak istiyorsanız, üniversitenin web sayfası üzerinden bu tarihleri takip etmeniz gerekecektir.

Seçtiğiniz üniversite tarafından belirtilen tarih içerisinde gereken ücreti yatırma, evrakları hazırlama ve başvuruları gerçekleştirme ile birlikte açılacak sınavlara katılma hakkı elde edersiniz.Genellikle üniversiteler her enstitü bünyesinde branşlara bağlı olarak bilim sınavı, mülakat, yetenek sınavı veya karşılıklı görüşme vasıtasıyla öğrenci kabul etmektedir.Bu süreçte genellikle 

·      Yapılan sınav sonucunda alınan puanın belirli bir oranı, 

·      ALES puanının belirli bir oranı, 

·      YDS puanının belirli bir oranı, 

·      Mezuniyet puanın belirli bir oranı

üniversiteler tarafından belirlenmiş yüzdelikler ile toplandıktan sonra net bir puan oluşturulur. Örneğin, Çukurova Üniversitesi'nde hemşirelik bölümü yüksek eğitimi için başvuran bir öğrenci istenilen 75 puanı aşma koşulunu yerine getirdikten sonra bu puanı aşmış kişiler içerisinde bir sıralamaya girer ve yeterli kontenjan dahilinde asil ya da yedek olarak başvuru hakkı elde eder.

Üniversiteler tarafından başvurularda genellikle lisans diploması, ALES puanını gösterir belge, yabancı dil sınavı puanını gösterir belge, fotoğraf, kimlik fotokopisi, ikamet bilgisi, sağlık raporu ve adli sicil kaydı gibi birçok farklı belge talep edilebilir. Öğrenciler kazanmış oldukları lisansüstü eğitim sınavı başvurusu sonrasında bu belgeleri hazırlayarak, dosyalarını belirtilen tarihte üniversiteye teslim ettiğinde, geçerli yarı dönem içerisinde eğitimlere başlar.

Tezli Yüksek Lisans Nasıl Okunur?

Tezli lisansüstü eğitimlerinde başarılı bir şekilde kayıt gerçekleştiren öğrenci, eğitime başladığı dönem itibarıyla ilk 2 yarıyıl süreci içerisinde ders alır ve bu dersleri başarılı bir şekilde geçmek ile mesuldür.Bir sonraki sene öğrenci için enstitü içerisinde tayin edilmiş danışman hoca ile görüşerek, yaklaşık 2 yarıyıl süreç içerisinde tez hazırlama çalışmaları gerçekleştirilir.Yani bu kapsamda tezli lisansüstü programlarında 1 yıl ders ve 1 yıl tez hazırlama çalışmaları ile 2 yıllık bir eğitim süreci bulunur.

Bazı koşullarda tezli lisansüstü programlarına katılmak isteyen öğrenciler kendi branşlarından farklı bir branşta başvuru yapmış olabilirler. Örneğin, herhangi bir üniversitenin makine mühendisliği bölümünden mezun olmuş bir kişi başka bir üniversitenin fen bilimleri enstitüsü bünyesindeki fizik anabilim dalı lisansüstü eğitim programına başvuru yapabilir. Çünkü bazen enstitüler kendi bünyelerindeki herhangi bir tezli lisansüstü programı için birçok farklı bölüm mezunu öğrencilerini kabul etmektedir.

Eğer öğrenci örneğin matematik mezunu olarak, inşaat mühendisliği alanında lisansüstü programına kabul edilmişse, bu süreçte başka bir branştan eğitime giriş gerçekleştirdiği için 1 yıl süreyle bilimsel hazırlık dersleri alması gerekebilir.Bu kapsamda öğrenci inşaat mühendisliği alanındaki kendisi için hazırlanmış ders programını bir yıl içerisinde tamamlayarak, yeterlilik elde eder ve sonrasında standart olarak 2 yıllık tezli lisansüstü eğitimini tamamlayarak, toplam 3 yıl içerisinde mezuniyet şansı elde eder.

Tezli lisansüstü programlarında klasik üniversite eğitiminde olduğu gibi her akademisyen tarafından ayrı bir şekilde tutulacak devamsızlık ve devam listeleri yer alır. Öğrenciler iş hayatı içerisinde bulunmaları, bütçe sıkıntıları veya farklı imkanlar dahilinde akademisyenler ile görüşerek devam zorunluluğu konusunda mazeret bildirebilir veya hiçbir mazeretleri bulunmadığında da derslere devam ederek süreci tamamlayabilir.

Program içerisinde belirtilen süre ile birlikte devam zorunluluğu da yer almakla birlikte her öğrenci 4 yarıyıl süre içerisinde en az 21 ve en fazla 30 kredi olacak şekilde bir kısmı zorunlu bir kısmı seçmeli minimum 7 ders almak zorundadır.Sonrasında bir seminer dersi başarısı elde etmeli ve tez çalışmasını tamamlamalıdır.Bu programlarda öğrencilerin almış oldukları dersler içerisinde maksimum 2 adet ders, 7 krediyi geçmeyecek şekilde lisans dersleri arasından seçilmelidir.Fakat bu lisans dersleri öğrencinin lisans eğitimi sırasında almamış olduğu dersler olmalıdır.

Eğitim sürecinde bir yıllık süre içerisinde hazırlanan tez, enstitü tarafından atanmış tez danışmanı aracılığıyla farklı kaynaklardan yararlanılarak, seçilen konu üzerinde yürütülür.Her öğrenci tez çalışmasını üniversitede olduğu gibi tez ortağı ile değil kendi başına hazırlamak zorundadır ve belirtilen sürede tamamlamalıdır. Öğrenciler tez çalışmalarını belirtilen sürede tamamlanmadığında dönem tekrarı yapmak zorunda kalırlar ve enstitü tarafından belirlenmiş süre dışında bu dönem tekrarı sınırı aşmamalıdır.

Tamamlanan tez çalışması, tez danışmanı aracılığı sayesinde seminer sürecine götürülürken, 2.yıl içerisinde bu seminer sürecinde enstitü bünyesinde bir sunum gerçekleştirilir.Başarılı bir sunum süreci sonrasında tamamlanan lisansüstü tezinin başarılı bir şekilde mezuniyet getirmesi için enstitü tarafından oluşturulan 3 veya 5 kişilik jüri karşısında savunulması ve yaklaşık 1 saatlik savunma sonucunda kabul, ret ya da düzeltme kararının alınması gerekir.Eğer öğrenci yaptığı tez savunması sonucunda ret kararı ile karşılaşırsa, öğrencinin enstitü kaydı silinirken, onay kararı verildiğinde ise öğrenci mezuniyet hakkı elde eder.

Tezli Yüksek Lisans Programları Kuralları Nelerdir?

Tezli lisans programlarından mezun olan kişiler akademik kariyer elde edeceği için bir bilim adamı ve eğitmen konumuna ulaşacaklardır.Bu nedenle öğrencilerin bilimsel hazırlık süresinde 1 yılda başarılı olmaları, ilk yılda verilen dersleri en geç 4 dönem içerisinde tamamlamaları, intihal yapılmamış ve özgün bir tez çalışması hazırlamaları ve geçerli mazeretler olmadığı sürece eğitime ara vermemeleri gerekmektedir.

Tezli Yüksek Lisans İle Tezsiz Yüksek Lisans Programları Farkları Nelerdir?

Tezli lisansüstü programları, akademik kariyer elde edilmesi açısından bilimin ışığı yolunda çalışmalar yapılması ve bilginin gelişim için kullanılması amacına sahip programlardır. Tezsiz lisansüstü programları ise lisans mezunu kişilerin mesleki kariyer yolunda daha iyi bir çizgiye sahip olması açısından lisans eğitiminde aldıkları bilginin uygulamada daha iyi kullanımını öğrenmeleri amacıyla sunulan programlardır.

Bu iki program arasında eğitim süreci açısından tezli programlarda 2 yıl ve tezsiz programlarda bazen 1 veya 1,5 yıl eğitim süreci yer alır.Devlet üniversitelerinde tezli eğitim için ücret talebi bulunmamak ile birlikte tezsiz programlarda ücret talebi yer alır.Tezli program sonrasında öğrenciler akademik kariyere devam ederek doktora yapabilir ve profesör unvanına kadar ulaşabilir.Tezsiz programları tamamlayan öğrenciler ise aldıkları başarı belgesi sayesinde iş dünyasında daha iyi bir noktaya ulaşılır.

Tezli Yüksek Lisans Programları Ücretleri 

Bugün lisansüstü eğitimi gerçekleştirirken tezli programlara katılmak isteyen öğrencilerin devlet üniversiteleri, vakıf üniversiteleri veya yabancı üniversitelerde eğitim alma şansı bulunmaktadır.Bu bağlamda bilimsel gelişimin elde edilmesi ve akademik kariyerin teşvik edilmesi açısından devlet üniversitelerinde tezli lisansüstü programları için ücret talebi bulunmamaktadır.Ancak vakıf üniversiteleri kendi bünyelerinde bu eğitimlere katılmak isteyen öğrenciler için 8 bin TL'den başlayarak 60 bin TL'ye kadar ulaşan eğitim ücretleri talep edebilmektedir.

Öğrenciler Türkiye dışında Avrupa, Asya ve Amerika üniversitelerinde tezli lisansüstü programlarına katılmak istediklerinde, belirli koşulları yerine getirmek başvuru yapabilirler.Bu konuda üniversiteler tarafından döviz bazlı eğitim ücretleri talep edilebildiği gibi bazı üniversiteler başarılı öğrencileri ücretsiz bir şekilde eğitime kabul edebilmektedir.Fakat bu konuda eğitim alacağınız ülkede karşılamanız gereken harçlar, konaklama, gıda, ulaşım, sağlık ve zaruri harcamalar gibi her noktayı göz önünde bulundurmanız gerekecektir.

Tezli Yüksek Lisans Programları Hangi Üniversitelerde Bulunmaktadır?

Ülkemizde hem devlet üniversiteleri hem de vakıf üniversiteleri içerisinde fen bilimleri, sosyal bilimler, sağlık bilimleri, güzel sanatlar, denizcilik veya ziraat gibi birçok farklı alanda enstitüler yer almaktadır.Bu enstitüler dahilinde de onlarca farklı branş mezunu için uygun tezli lisansüstü programları ile akademik eğitimler verilmektedir. 

Günümüzde Türkiye'de yer alan üniversitelerin sayısına bakıldığında 209 akademik kurum bulunmaktadır.Bu akademik kurumlar içerisinde

·      11'i teknik üniversite,

·      2’si güzel sanatlar üniversitesi

·      1’i yüksek teknoloji enstitüsü

·      1’i polis akademisi

·      1’i milli savunma üniversitesi olmak üzere 131 devlet üniversitesi bulunmaktadır.

Bunun dışında 78 farklı vakıf üniversitesi yer almaktadır.Bu üniversiteler içerisinde sahip olduğunuz lisans diplomasına bağlı olarak sizin için uygun tezli lisansüstü eğitimlerini açan üniversiteleri görebilmek için aşağıda sunulan sistemde filtreleme gerçekleştirerek, en doğru üniversite listesine ulaşabilirsiniz.